Devlet memurlarının bir görev yerinden başka bir görev yerine
nakli kural olarak sadece tayin mekanizması ile gerçekleşir. Ancak kanun koyucu
belirli mazeretlerin varlığı halinde bu kuralı esnetmiştir.Sağlık , kişinin can
güvenliği,eş durumu bu kapsamda sayılan mazeretlerdendir.Bu gerekçelerden
herhangi birinin varlığı halinde memurun zorunlu çalışma süresi bitmeden isteği
üzerine ataması yapılabilecektir. Bu yazıda en çok kafa karıştıran “eş
durumundan yapılan tayinleri” inceleyeceğiz. Kanun koyucu farklı illerde görev
yapan eşlerin “eş durumundan tayin” gerekçesini kullanarak aynı ilde
çalışmalarını Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin
Yönetmelikte düzenlemiştir. Bu Yönetmelik ile evli ve görevleri nedeniyle
birbirinden ayrı yaşamak zorunda olan eşlerin korunması amaçlanmıştır. Öncelikle
eş durumundan tayin hakkının kimlere verildiğine bakmakta fayda var:
1) 657 sayılı Devlet Memurları Kanuna göre
çalışanlar
2) 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulmuş
Devlet Personeli Başkanlığında çalışanlar
belirli koşulları sağladıkları
takdirde bu haktan yararlanabiliyorlar.
Peki atama nasıl olacak?
Atamanın nasıl olacağını daha iyi
anlamak için konuyu iki ayrı açıdan ele almak gerekir:
Eşlerden
ikisi de memur ise
1)Memurun; kamu personeli olan eşinin kurum
içi yer değiştirme suretiyle atama imkanının olmaması veya mevzuatı uyarınca
zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir görevde bulunması durumunda (doktor,öğretmen…)
memur bu kapsamdaki eşinin yanına tayinini isteyebilecektir.
2)Eşler aynı kurumda çalışıyorlar ise;
kurum hizmet ihtiyacının en fazla olduğu yere atama yapacaktır.
3)Eşler farklı kurumlarda
çalışıyorlarsa bu durumda da kurumlar kendi aralarında iletişime geçerler ve
eşlerin ataması her iki kurumunda öncelikli hizmet ihtiyacının bulunduğu yere
yapılır.
4)Memurun eşi milletvekili,belediye
başkanı,muhtar veya noter ise eşinin bulunduğu yere tayini yapılabilir.
Eşlerden
birisi memur diğeri değilse:
1) Memur olan eş ,başka ilde özel
sektörde çalışan veya kendi işini yapan eşinin yanına tayinini isteyebilir.Ancak bu durumdaki atama
her iki eşin memur olmasındaki atama kadar kolay değildir.Öncelikle kamu
personeli olmayan eş bulunduğu yerde 3 yıldır kesintisiz olarak sosyal güvenlik
primini ödemesi gerekiyor.Eğer Bağ-kurlu ise yine 3 yıldır kesintisiz olarak
Bağ-kur sigortalısı olması gerekiyor.Bu halde memur olan eş,kamu personeli
olmayan eşinin yanına tayinini isteyebilecektir.
2) Eş durumundan atama mazeretiyle atamasını talep edecek olan
eşin çalıştığı kurumun atama daire
başkanlığına dilekçe vermesi gerekir.Her kurumun atama dönemleri farklı
olduğu için kişi bu mazeretini çalıştığı kurumun atama dönemi ne zamansa o
zaman yapmalıdır. Son olarak aile birliği mazeretine dayanarak yer değiştirmede
istenen belgeler vardır. Bunlar;
Son olarak belirtmek gerekirse kişinin herhangi bir özür durumundan tayin isteyebilmesi için adaylığının kalkmış asil memurluğa geçmiş olması gereklidir.